Dizartri Nedir ve Örnekleri
Dizartri, sözel konuşma bozukluğu olarak tanımlanan bir durumdur. Sözel konuşma bozukluğu, konuşma temelindeki ses, sözcük, cümle ve cümle yapısının öğrenilmesinde, geliştirilmesinde veya korunmasında güçlüklerin yaşanmasıdır. Dizartri, çocukluk çağından itibaren konuşma bozukluklarının en yaygın türüdür.
Dizartrinin Türleri
Dizartri, yaşa göre farklılaşan çeşitli türleri vardır. Bunlar şunları içerir:
- Çocukluk Çağı Dizartrisi – çocukluk çağında ortaya çıkan konuşma bozukluğu. Bu tür dizartri, çoklu konuşma bozuklukları, özellikle cümle yapısı ve sözcük kullanımı konusundaki zorlukların ortaya çıkmasıyla karakterizedir.
- Genç Yetişkinlik Dizartrisi – konuşma bozukluğu, genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkar. Bu tür dizartri, çocukluk çağı dizartrisinde görülen zorlukların (sözcük kullanımı, cümle yapısı gibi) devam etmesi ile karakterizedir.
- Ergenlik Dizartrisi – bu tür dizartri, ergenlik çağında ortaya çıkar. Ergenlik dizartrisi, çocukluk ve genç yetişkinlik dizartrisinde görülen zorlukların (sözcük kullanımı, cümle yapısı gibi) devam etmesi ile karakterizedir.
- Yetişkinlik Dizartrisi – yetişkinlik döneminde ortaya çıkan konuşma bozukluğu. Yetişkinlik dizartrisi, çocukluk, genç yetişkinlik ve ergenlik dizartrisinde görülen zorlukların (sözcük kullanımı, cümle yapısı gibi) devam etmesi ile karakterizedir.
Dizartrinin Belirtileri
Dizartrinin belirtileri, yaşa göre değişir. Genel olarak, dizartri belirtileri şunlardır:
- Konuşma zorlukları (sözcük kullanımı, cümle yapısı gibi)
- Konuşma üretiminde ritim bozuklukları
- Konuşma üretiminde ses kalitesinde değişiklikler
- Seslerin veya sözcüklerin yanlış ya da anlaşılmaz biçimde üretilmesi
- Konuşma üretimindeki gecikmeler ya da kesintiler
Dizartrinin Tedavisi
Dizartrinin tedavisi, ses, sözcük, cümle yapısı ve konuşma temelindeki güçlükleri ortadan kaldırmak için konuşma terapisi, gözlem ve denetim, eğitim ve destek gibi farklı yaklaşımların bir kombinasyonuyla gerçekleştirilir. Konuşma terapisti, çocuk ya da yetişkinin konuşma üretiminde zorlanmalarının nedenlerini, bu zorlanmalarının nasıl ortadan kaldırılabileceğini ve konuşma üretimindeki zorlukların önlenmesinde kullanılabilecek teknikleri öğretir.